CPB: Coronasteun had eerder mogen eindigen
Vanuit economisch perspectief heeft het steunbeleid in verband met de coronacrisis te lang geduurd, zo concludeert het Centraal Planbureau.
Het Centraal Planbureau (CPB) heeft onderzoek gedaan naar de steun die de overheid ondernemingen heeft geboden om de coronacrisis het hoofd te kunnen bieden. Daarbij staan de omvang en de effecten van de steunmaatregelen centraal. Ongeveer 35% van de Nederlandse bedrijven hebben gebruikgemaakt van het belastinguitstel, de loonsubsidie NOW, de vastelastensubsidie TVL of de inkomensondersteuning Tozo. Horecabedrijven en organisaties en instellingen in de culturele sector hebben relatief het vaakst de regelingen benut. De omvang van het Nederlandse steunpakket was overigens kleiner dan in andere Europese landen, Japan en Angelsaksische landen. Dat is ook in lijn met de kleinere economische impact van de coronacrisis in Nederland.
Te lang doorgegaan met steunmaatregelen Met de coronasteun aan bedrijven en zelfstandigen voorkwam de Nederlandse overheid een snelle oploop van de werkloosheid. De overheid heeft de steunmaatregelen tijdig geïntroduceerd en zo grote economische schade voorkomen. Maar toen de economie herstelde en de arbeidsmarkt verder verkrapte, bleven de steunmaatregelen bestaan. Er heeft zelfs ten dele een verruiming plaatsgevonden, waardoor de doelmatigheid van de maatregelen afnam. Afbouw van coronasteunregelingen bleek onder meer lastig vanwege gewekte verwachtingen bij het bedrijfsleven. Maar de aanscherping in de vorm van gerichtere uitvoeringsregels is ook moeilijk gebleken.
Lessen voor de toekomst Het CPB formuleert de volgende lessen voor toekomstige economische crises. Schokbestendige overheidsfinanciën en wendbare uitvoeringsorganisaties zijn voorwaarden om eventueel steunbeleid tijdig en gericht te kunnen vormgeven. Vooraf duidelijkheid over de omvang en de looptijd van de maatregelen helpt de overheid in de toekomst om steunbeleid tijdig af te bouwen. Bij volgende crises is het ook belangrijk te voorkomen dat men automatisch naar de overheid kijkt voor compensatie. Het is daarom aan te bevelen dat bedrijven en burgers voldoende buffers aanhouden om nieuwe schokken zelf op te kunnen vangen.
Bron: Centraal Planbureau, 18-06-2024.
