Omzetting Bbz-leningen en toeslagen

Als gevolg van ongelukkige wet- en regelgeving moesten zelfstandigen, die in het kader van het besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz) een lening ontvingen, toeslagen terugbetalen in het jaar dat die lening door de gemeente werd omgezet in een gift. Mogelijk worden zelfstandigen die dit voor 2014 overkwam hiervoor ook gecompenseerd.
Momenteel onderzoekt staatssecretaris Van Huffelen samen met minister Koolmees of het wenselijk is om een compensatieregeling open te stellen voor ondernemers die vóór 2014 als gevolg van de omzetting van de leenbijstand in een gift zijn geconfronteerd met een terugvordering van toeslagen. Doordat gemeenten niet hebben geregistreerd bij welke ondernemers de lening is omgezet in een gift, is het lastig vast te stellen wat de omvang van het probleem is. Daarbij komt dat een aantal gemeenten gedupeerden hebben gecompenseerd door middel van bijzondere bijstand.
Gemeenten kunnen op basis van het Bbz ondernemers die in financiële problemen zijn gekomen, een lening verstrekken. Als tot 2017 na afloop van het boekjaar bleek dat het ondernemingsresultaat onder het niveau van de bijstand zat, kon de gemeente de lening in een later jaar omzetten in een gift. Tot 2017 werd deze gift gerekend tot het inkomen van de zelfstandige waardoor het toetsingsinkomen voor de toeslagen steeg. Dat had tot gevolg dat de Belastingdienst/Toeslagen overging tot terugvordering van verleende toeslagen. Met ingang van 2017 is de wet- en regelgeving aangepast door middel van de ‘eindheffing’, waardoor de omzetting van een lening naar een gift niet meer gerekend werd tot het fiscale inkomen van de ondernemer en dus ook niet meer doorwerkte naar het toetsingsinkomen voor de toeslagen.
Eerder is in het Belastingplan 2019 is een compensatieregeling opgenomen voor de jaren 2014 tot en met 2016. Ondernemers moesten zich hiervoor melden bij de Belastingdienst/Toeslagen. De regeling hield in dat op verzoek van de ondernemer de toeslagen opnieuw werden vastgesteld op basis van een toetsingsinkomen zonder de omzetting van de lening.
Bron: MvF 02-07-2021